Premio OzieriPremio Ozieri di Letteratura Sarda 

Informazioni sull'opera

TESTO


Sa Serenada

Caderina fit in tertza media
hait fattu tottu sas iscolas chena perder un annu.
Sas mastras primu e i sos professores poi
naraian chi fit meda brava e chi
de seguru podiat andare a Tattari a s'iscrìere in calesisiàt iscola. Fit sa prima
de battor fizos
un'attera femina e duos mascios.
Su babbu
tiu Andria P. trabagliaiat in d'unu frantoiu de pedra chi fit fattende
istradas noas. Bidu chi sa fiza teniat boza de studiare haian detzisu cun sa
muzere
tia Pedrutza B. de la fagher sighire in sas iscolas mannas
mancari
cun bonos sacrifitzios ca s'intrada fit una e lanza puru... Sa pisedda haiat già
finidu tottu sos còmpitos iscrittos
e da incùe a pagas dies la devian
porrogare. Tres dies primu
si nde pesat dae su lettu a dolore de conca e lu
narat a sa mama
custa li rispondet chi est istudiende troppu
sempre subra
sos lìberos dae manzanu a sero
e de seguru su dolore de conca est dae
cussu. In tottacantadìe Caderina
non mandigat e non resessit a fagher
nudda dae s'istracchidùdine chi giughet dae subra. Passadu mesudìe si
colcat
nachi sa conca si li fid'ispacchende. Dae lettu a terra che passat puru
un'ala de notte. S'in cras est un'istratzu: bianca che lentolu e a bùmbitos. Sa
mama s'assucconat gai ne inoghe e ne inìe
e li narat de si preparare chi
luego andan a su duttore. Custu la visitat tottacanta
e la preguntat si sentit
puru istracca e cun sa conca bòida. Sa pisedda li rispondet chi emmo ca non
tenet boza de fagher nudda
e non podet bistare mancu ficchida. Sa mama
aggiùnghet: "Pro fortza est istracca da ch'est sempre subra sos liberos
deo
bi l'happo nadu dae primos de òe
ma issa non nde cheriat s'intesa
che
passaiat serantinas intreas sempre istudiende". Su duttore li rispondet:
S'istudiu non b'intrat, como li fatto faghere unu pagu de anàlisi, e poi
bidimus ite meighinas li poto dare, chilca de li fagher mandigare calchi cosa.
Poi, Caderì... si tue non podes andare, faghe ènnere sos professores a
domo pro ti porrogare, deo ti so iscrìende su pabiru, chi como matessi mama
tua, che giughet a iscola, tue non ti deves istraccare manc'appena. Chena
perdere atteru tempus, cras andade a Tattari pro sas anàlisi, andade cun
d'una de sas màcchinas chi donzi die biazan a nolèggiu. Non andedas in
trenu, si no faghides caminu meda a pè, cudda, puru si pagades de piùs, in
cambiu, da ue bos lassat bos leat
. A sa mama
custas raccumandassiònes
de su duttore li ponen pulighe in s'orija
e pro non lu fagher cumprèndere a
sa fiza narat ai custu: "Su duttò... dadu chi so inoghe li devo preguntare cosa
pro me
tue Caderì... imbarami fora". Cando sa fiza tancat sa janna de sa
crìnica
su duttore leat sa peraula dae ucca a tia Pedrutza nendeli: "Mi
dispiaghet si ti ses assuccònada pro su c'happo nadu
ma sa chiza de fiza
tua non mi piaghet. Isperamus de mi faddire
e cun issa faghedi macca e non
sàbia
ma deo so timende chi sa pisedda happat cosa mala in su sambene

ma primu de cuffirmare su chi so nende chelzo idere sas anàlisi"...
Intendende cussas peraulas tia Pedrutza si faghet a un'istatua de sale

imbarat ficchida chena resessire a bogare alenu. Su duttore la leat a unu
bratzu
la faghet setzere raccumandendeli: "Coltza e malevadada a tie si ti
faghes bider goi dae fiza tua
bae a domo e chilca su postu in d'una

màcchina pro crasa. Naralu solu a maridu tou
e appenas retiras sas anàlisi
battimmilas
si inoghe est tancadu beni a domo".
Poi de tantu
cando sas ancas comintzan a li reere sa femina essit a fora. Sa
fiza est setzida imbarendela
e una femina imbarende umpare a s'attera
zente li ponet custas boghes: "Deo mi che fia torrada
assumancu non naro
de ti trattennere
nd'haias de cosas de li narrare...". Sa janna de sa crìnica fit
imbarada abberta
e su duttore intendende cussas peraulas e connoschende
puru sa oghe de chie las haiat nadas
nd'essit a fora arrennegadu nieddu e
preguntat sa femina c'hat faeddadu: "Ite deves faghere in grascias gai in
presse?". Ai cudda si l'haian punta non l'haiat bessidu una lùtia de sambene

non pessaiat chi su duttore l'haiat intesa. Como tremendesi che foza 'e
canna
e perdende totta sa barrosìa
a limba presa rispondet: "Una rezetta a
comare Giuanna V. ca cras finit sas pindulas". Sas atteras persones chi fin
imbarende
siccas che linna pro custa vizilìa
biden su duttore chi comente
un'indimoniadu
leat cudda a una bratzada e a ispintas che la ogat a carrera
boghiendeli: "Deo so trabagliende
non mi trattenzo che te peri sas carreras a
filonzare
narali a Giuanna chi enzat issa a si fagher sas rizettas
e tue
sa
die
chi ti torras a prointzare
a leare a boghes sa zente chi essit dae sa
crìnica mia
marranu si non ti fatto cambiare duttore e atteru puru...". A tia
Pedrutza cust'abolottu paret chi non la tocchet
cun su coro trofiga trofiga

c'arrivit a domo
coment'e una persone cumandada da unu meccanesimu
che faghet colcare sa fiza. Issa no ischit mancu in cale mundu est. Andat a
iscola a che giugher su pabiru chi l'ha fattu su duttore. Da chi torrat a domo si
ponet a fagher su mandigu
pessende a tottu custu comente chi esserat
bistadu unu sonnu malu...
Oh ite die passada. Sa malevadada
a cando recuit su maridu dae
trabagliare meraculu non girat su carveddu. Cando sos fizos lis dan
un'iscutta de iscampiu e imbaran solos
li contat tottu su chi podet haere
Caderina. Aggiummài
non falat una settescia a s'ornine iscultende sa
muzere... Su difattu manzanu: babbu
mama e fiza partin a Tattari
e nde
recuin cun sa pisedda mesu morta
prommore puru
ca sa macchina
l'hat
fattu male a s'andada e a sa ennida. Su pustis
sos professores andan a
domo a porrogare a Caderina. Custos cando la iden gai maletratta

s'abbaiadan pari pari
li faghen una pregunta peròmine su tantu de rispettare
sa legge
e Caderina cun impodda manna rispondet a tottu. Issos
chi nde
connoschian s'abilidade
s'avvian dispiaghidos chi piùs de gai non si podet.
Su pustis cras
su padronu de sa màcchina a nolèggiu retirat sas anàlisi
e
bidu chi sa crìnica est tancada
tia Pedrutza las giughet a domo de su
duttore. Custu
cand'intrat la faghet setzere
e issu controllat su pabiru.
Appenas finit si l'accultziat
li leat sas manos e li narat: "Faghidebonde unu
coro mannu de fiza ostra
su chi fia timende est iscrittu inoghe
Caderina hat
cussa maladia mala a su sambene. Como ti fatto sa rizetta
e cras matessi la
giughides a s'ispidale
inìe bos naran piùs bene ite tottu est
però
puru
s'ispero tottora de mi faddire
dae custas anàlisi non si fuit!".
Torrende a domo sua
sa femina non bidet mancu inue passat
no ischit si
hat faddidu caminu o ite
ca si c'agattat in domo de sa mama. Appenas ponet

pes a intro comintzat a si pianghere e a s'attitare
chena resessire a narrere
ai cudda povera femina su chi fit sutzessu
bidu chi ancora
custa
no ischiat
nudda. Poi de tantu
comente male podet
sa fiza li narat sa digrascia manna
chi fit falende in dom'issoro. Sa malevadada intendende gai
si ponet a
pianghere umpare a sa fiza
e una non podet accunostare s'attera
su dolore
est troppu mannu pro ambas. Cando resessin a si calmare
tia Pedrutza
narat a sa mama de non fagher bider nudda a Caderina e s'avviat a domo
chilchende su modu
pro lu narrere a su maridu da chi recuit dae trabagliare.
In domo agattat tottu sas cumpanzas de sa fiza
bennidas a li narrere cun
cale votos l'haian promossa
sos de Caderina naran chi sun sos piùs bellos
de totta sa classe. Tia Pedrutza cun su coro pianghende e in sas laras
s'ischinzida de su risu
narat a sa fiza colcada in s'ottomana: "Has bidu? Tue
fisti timende de ti bocciare
ca sos professores sun bennidos a inoghe a ti
porrogare... como piusapprestu deves detzidere a cal'iscola ti devimus
iscriere..." Caderina est ancora una criadura
assaboriende cun coro sa
resessida ona de s'esame
cuntenta li rispondet: "Cherz'andare a sas
Magistrales gai mi fatto mastra
e si poi nd'happ'oza sigo
e mi fatto
professoressa
sempre chi mi passet custu dolore de conca e imbaddinu. A
tie mà?... Chi guasi mi nde fia ismentighende... ite t'hat nadu su duttore
non
fist'a inìe?". Sa femina imbarat chena peraula
ma luego si torrat e li
rispondet: "M'hat nadu... chi primu de comintzare sas iscolas
est mezus chi
andes a s'ispidale pro ti dare sas curas giùstas".
Sa dìe poi: marìdu
mama e fiza torran a Tattari e i sa pisedda benit
ricoverada. Li faghen trasfusiònes de sàmbene
la tenen una vintina de dies

poi faghen ischire a su babbu e a sa mama sa maladia chi tenet sa pisedda

e che la mandan a domo. Su duttore de familia non si fit faddidu
sa pisedda
haiat pagu tempus de campare
sa maladia
han iscrittu sos duttores de
s'ispidale
fit: "galoppante". Finas a tando tia Andria e tia Pedrutza fin chi
s'ispera de su mezoru
ma como
issos
poveros analfabetas chi no ischian
ite cherian narrer tzertas peraulas... Sa maladia de sa fiza los custringhet a
si ponnere
a malaoza
accabu dei custas
e atzettare puru su chi sa sorte
hat chèrfidu pro issa...
Caderina in su mese de Austu
su dedìe imbarat guasi sempre colcada in
s'ottomana. Su notte
sa mama colcat cun issa e che la passat guasi sempre
ischidada
timende de non si nd'abbizare cando sa fiza... Su sapadu poi de
Mesaustu
a tia Pedrutza la fid'ingalenende su sonnu cando li paret de
intendere una musica. Cumprendet derettu it'est
accultzu b'istat una pisedda
in edade de cojuare e li fin fattende "Sa serenada". Puru su sapadu primu
l'haian fatta
e issa non lis haiat nadu nudda
ma como s'esseran
ammusciados o no
issa ai cussos bajànos bi lis narat... Ca de seguru si sa
fiza fit drommida
sos sonos e i sos cantigos la podian ischidare. Si nde
pesat pro narrere ai cussos piseddos
si pro piaghere si poden avviare ca in
domo sua b'hat una malaida. Caderina chi fit ischidada
la idet
pesendesinde
e cumprendende ite cheret faghere la preguntat: "A ue ses
andende? Lassalos sonare
bi sun da issara e mi sun fattende cumpanzia

puru si sa serenada no est pro ammìe. Biada Bustiana... chi b'andan sos

bajànos a la serenare
ammìe
si m'agatto ai cussa die... non s'ischit si
ch'enit niunu
mah... como
bidu chi ti nde ses pesàda
abberi su balcone chi
gai los intendo mezus! Sa cantone piùs bella chi han cantadu
e chi mi
piaghet de piùs est sa chi narat: "Non poto reposare anima e coro
pessende
sempra'a tie ogni momentu
no istes in tristura e pessamentu...". Bah
mi
paret chi mi so faddende
ite cheres l'happ'intesa solu duas boltas e non mi
l'ammento ene!...". A sa mama
est a narrere chi li tzaccan unu puntarolu
intro s'istogomo de cantu l'intendet buliadu. Sa fiza
hat cumpresu chi devet
morrer pitzinna giompidu a faeddare gai
fin tottu vanas sas fintas chi faghian
suos e anzenos. Caderina ischiat comente fin postas sas cosas dae su primu
momentu
puru si finas a tando no haiat nadu mai nudda... Sa femina
s'accultziat a su lettu e i sa fiza li narat: "isperamus chi la torren a cantare
ca
s'atteru notte l'happ'intesa cando fin'approva a s'avviare". Tia Pedrutza si
setzit accultzu a sa fiza e umpare iscultan sa serenada. Su manzanu
tiu
Andria cando si nde pesat primu de haer preguntadu che sempre
ite notte
hat passadu sa fiza
narat a sa muzere: "Assumancu istanotte
fia pro mi nde
pesare
e a che los mandare a colpos de fuste cussos piseddos chi fin
cantende e sonende
a s'attera olta toccat de bi lis narrere
inoghe c'hat una
maiaida!..." Tia Pedrutza a lagrimas falende li contat su chi l'hat nadu sa fiza

s'omine nd'imbarat trassitu
poi
cun boghe de piantu li rispondet: "Oe los
agatto e lis nalzo si sapadu cantan sutta su balcone de Caderìna
pesso chi
lu fettan pro una pitzinna maiaida che issa e chi ch'est piùs inie chi no...".
S'omine non resessit a finire su chi fit nende
ca comintzat a pianghere che
una criadura. Como est sa muzere chi accunostat su maridu
ma cantu
bisonzu hat issa puru de essere accunostada
ma custu l'ischit solu Su
Segnore.
Su sero matessi
tiu Andria nde ogat ulzas de chie su notte primu
fit fattende
sa serenada acculzu a domo sua. Andat a domo de unu dei cussos
piseddos
e li contat su disizu de sa fiza. Custu li rispondet de istare piùs che
siguru
su sapadu chi enit cantan sutta su balcone de Caderina. Su piseddu
mantenet sa peraula
cussu sapadu notte
a ora de sas undighi s'intendet

primu su sonu de sa chiterra
poi unu piseddu ettat sa prima oghe e i sos
atteros sighin. Sa mama cando los intendet
isguttat gai calchi lagrima

pessende a su proite deviat perdere una fiza gai granda
primu 'e s'ora.
Caderina cretendela drommida la giamat: "Ma... ma... ischidadi sun fattende
sa serenada ammìe
curri
abberimi su balcone". A s'iscuru
pro non fagher
bidere a sa fiza sa cara infusta de lagrimas
sa femina si nde pesat e abberit
su balcone. Si setzit
sempr'a s'iscuru accostazu a issa
li leat una manu e i
sa fiza paret torrada sana
tantu est cuntenta iscultende sa cantone sua:
Non poto reposare
. Cando finin
sa femina s'accerat a su balcone
sos
piseddos li faghen de manu e s'avvian
de seguru non tantu cuntentos issos
puru pro su motivu chi han fattu cussa serenada. Sa mama arrangiat su lettu
a Caderina chi li narat: "Chissà si sapadu puru che torran?". Cudda li
rispondet: "Giompidu chi sun bennidos una olta che torran sa e duas

drommidi como a sapadu b'hamus a pessare!...". Caderina ettat unu suspiru

A tottu sos chi su difattu andan a l'agattare
sa pisedda contat de sa
serenada bella chi l'han fattu su sero primu cussos giovanos. Cantu est
cuntenta non si podet narrere
ma chie l'intendet
o si ch'essit a fundigu a
pianghere
o s'avviat in su tottu pro non li pianghere addaianati. Su babbu
su
sero torrat a narrere a sos piseddos si poden torrare puru a s'atteru sapadu

sa pisedda paret torrad'a naschere de cantu est cuntenta
lis narat. Cuddos
promittin de torrare
issos puru paret chi dian cherrer faghere calchi cosa pro
issa. Sa jòja manzanu però Caderina istat piùs male
e i sa mama jamat
derettu su duttore. Custu da chi la visitat
leat a una parte sa femina e li
narat: "Preparadebos ca mancat pagu!". Tia Pedrutza ruet in terra rendida
e
i su duttore mandat a giamare sa mama de issa. Cando resessit a la fagher
torrare
li narat chi como devet essere forte piùs de primu
ca bi sun sos
atteros fizos minores chi puru poi... han bisonzu de sa mama. Sa femina
cumprendet chi cuddu tenet rejone
e umpare a sa mama si faghen sos
turnos addainanti de su lettu. Sos fizos piùs minores s'accultzian donzi tantu
e giaman sa sorre
ma custa
a cantu a cantu cando los intendet abberit sos
ojos. Resessin a che li ettare calchi lùtia de abba e calchi cocciare de brou.
Sa chenabura e i su sapadu non connoschet e no abberit piùs bucca. Su
duttore chi b'est andende a s'ispissa
lis raccumandat de non si lassare fuìre
peraulas in piùs... addainanti sou
ca proite
puru si non faeddat cumprendet
tottu.
Su sapadu notte
la fin bizende parentes e connoschentes
cando a ora de
sa undighi
intenden sutta su balcone
su sonu de una chiterra. Tiu Andria si
nde pesat che alluttu e narat: "Cussos piseddos sun bennidos a fagher sa
serenada
como bi esso e lis nalzo de s'avviare
e a m'iscujare ca Caderina
non los podet piùs intendere!..." Tottu sun iscultende e abbaidende a issu

cando una oghe bascia narat: "Lassadelos sonare ca deo los intendo!". Sos
presentes imbaran chena peraula
biden chi Caderina mancari a cancallèu
abberit sos ojos
e los tenet abbertos cantu durat sa serenada. Sas laras
paren abberzendesi a su risu
in su momentu chi tancat de nou sos ojos.
Cando sos piseddos finin sa serenada
tiu Andria essit a fora e los ringrasciat
cun sas lagrimas in ojos pro esser istados gai cumpridos
nendelis chi issos
han fattu torrare sa peraula
puru
si
solu pro pagos momentos e forsis pro
s'ultima olta
a sa fiza. Dae tando Caderina non torrat a faeddare
e la izan
ancora pro atteras duas nottes. Su martis manzanu
a sas noe
sa pisedda
lassat custu mundu e i sos piseddos chi l'han fattu sas duas serenadas
che
l'han cherfida giughere a coddu a su campusantu.


MARIA NIEDDU
NATA A NULVI : 06/ 07 1948
RESIDENTE: VIA LA MARMORA
55 07032 NULVI (SS)
TEL 079/ 576367


SCHEDA DELL'OPERA
TitoloSA SERENADA
Sezione
AutoreMaria Nieddu
NomeC20050011
Anno2005 
Argomento 
Descrizione
Lingua 
EditorePremio Ozieri
ContributoreTecnoService
Tipo 
Formato 
FontePremio Ozieri
RelazioneConcorso Premio Ozieri 2005 
CoperturaItalia, Sardegna, Logudoro
DirittiComune di Ozieri - Premio Ozieri
Analisi del Testo

Novità

NOVITA'

Epigrafia Giudicale. Sant’Antioco di Bisarcio: un’epigrafe commemorativa (1190-95)

 di Gian Gabriele Cau

 

Il saggio è stato pubblicato in  «Sardegna Antica: culture mediterranee», n. 50 (2016), pp. 35-42.

 

 

In una precedente occasione, sulle pagine di questa rivista, si è trattato di una iscrizione graffita nella chiesa di S. Antioco di Bisarcio, in agro di Ozieri. Si presentò, allora, uno studio sull’epigrafe

NOVITA'

Un inedito simulacro del Cristo Risorto (1780 circa) di Giuseppe Antonio Lonis, nella chiesa di S. Lucia di Ozieri

di Gian Gabriele Cau

 

Nel primo numero della «Voce del Logudoro» di quest’anno (VdL 22 gennaio) si dava notizia di cinque inediti simulacri del patrimonio di arte sacra di Ozieri, attribuiti, sulla base dell’analisi stilistica, a Giuseppe Antonio Lonis concordemente considerato dalla critica il massimo rappresentante dell’arte scultoria in Sardegna della seconda metà del Settecento.

Eventi e Iniziative

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: PREMIASCIONE ONLINE!

SAPADU SU 27 DE FREARZU, A ORA DE SAS 17,00 PREMIASCIONE CUN DIRETTA ONLINE YOUTUBE DE SA 61^ EDITZIONE DE SU PREMIU OTIERI

Pro bider sa diretta clicca custu: Youtube Premio Ozieri

OTIERI: SA PATRIA DE SA POESIA

PRIMO PIANO

SEMIFINALE POETRY SLAM SARDEGNA 2020

col patrocinio del Premio Ozieri di Letteratura Sarda ed il Comune di Ozieri, ospiteremo la Semifinale del Poetry Slam Sardegna.

Venerdì 11 settembre, CAMPETTI SAN GAVINO, ORE 20,00 - Ingresso libero
(ATTENZIONE: IN CASO DI MALTEMPO L'EVENTO SI TERRA' AL TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI")
L'evento è parte integrante del ricco programma della 61^ edizione del premio Ozieri di Letteratura Sarda ed inserito nel cartellone della manifestazione “ESTIAMO IN PIAZZA 2020”, organizzata dal comune di Ozieri.

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: SOS PREMIADOS

PREMIO OZIERI - 61a Edizione 2020

 

V E R B A L E    D E    S A    G I U R I A

 

Sos premiados

Setzione 1 - Poesia Sarda «Antoni Sanna»

  1. Giovanni Fiori: In su montiju meu
  2. Gian Bernardo Piroddi: Comente artizaias tue
  3. Pier Giuseppe Branca: Istadera de su mundu

 

PRIMO PIANO

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA, PREMIAZIONE DEGLI AUTORI E RECITA DEI LAVORI.

OZIERI, SABATO 29 FEBBRAIO 2020 - TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI", ORE 15,30

Ospiti:

i poeti premiati nelle 3 sezioni del bando, Banda Brigata Sassari, Giuseppe Meloni (storico), Salvatore Ligios (fotografo/editore),

Torna all'inizio del contenuto